BOYUN FITIKLARI

 

Boyun fıtıkları bel fıtıklarına göre daha az görülen rahatsızlıklardır.
Boyun ağrıları toplumumuzda sık olarak görülen bir durumdur. Bunun nedeni boyun kaslarının hassas ve boynu oluşturan omurların hassas bir yapıya sahip olmasıdır. Boyun ağrıları stres, soğuk ve sıcak değişimleri,uygunsuz duruş pozisyonları gibi durumlardan sık olarak etkilenen yapılardır. Boyun ağrılarının çok az bir kısmında etken boyun fıtığı olmaktadır.
· Boyun fıtıkları 20-50 yaşlarında daha sık olarak görülmektedir. Fakat daha erken dönemlerde boyun travmaları sonucunda daha ileri yaşlarda ise disklerin ve boyun omurlarının bozulmasına bağlı olarak ortaya çikabilirler.
· Boyun ağrılarının toplumumuzda en çok görülen nedeni stres ve uygunsuz duruş pozisyonları ve boyun hareketsizlikleridir.
· Genellikle boyun ağrısıyla başvuran hastaların en önemli şikayeti ense bölgesinde kasların kafa kemikleriyle birleştiği bölgede ve omuz kaslarında gerginlik hissetmeleridir. Bu ağrının kaynağı genellikle toplumsal yaşamda hassas olan sorunları içine atan ve dışarı fazla belli etmeyi başaramayan insanlarda veya çok çabuk sinirlenen insanlarda görülmektedir. Bunun yanında soğuk sıcak değişimlerine çok sık uğrayan veya ense ve sırt bölgesinde sık terleyen insanlarda da bu gibi boyun ağrıları oluşmaktadır.
· Boyun fıtıkları ise boyun ağrılarının çok az bir nedenidir. Boynu oluşturan omurların arasında bulunan yastıkçık dediğimiz disklerin omuriliğin geçtiği kanal içine doğru bombeleşmesi veya yırtılmasıyla kliniklerini belli ederler.
· En çok boyun fıtıkları C5-6 ve C6-7 omurları arasında görülürler fakat diğer seviyelerde de ortaya çikabilirler. Fıtığın omur iliğe veya kollara giden sinirlere bası yapmasına bağlı olarak kaslarda kuvvet kayıpları veya uyuşukluklar ortaya çikmaktadir.
· Boyun fıtıklarının kliniğinde en önemli bulgular kollarda veya bir kolda meydana gelen uyuşma ve karıncalanmalar, kollarda veya bir kolda meydana gelen ağrılar, kollarda veya bir kolda meydana gelen kuvvet kayıpları oluşabilmektedir. Bu bulguları tüm kolda hissedebileceğimiz gibi fıtığın etkilediği sinirin etki ettiği kas gruplarında ve his aldığı duyu bölgelerinde örnegin ellerde, ön kolda omuzda hissetmekte mümkündür.İlerlemiş ve çok büyük fıtıklar ise bacaklarda da kuvvet kayıplarına neden olabilirler ve bu durum bir çok hastalıkla karıştırılmasına neden olabilir.
· Boyun fıtıklarının tanısında en önemli tanı aracı muayenedir. Muayene olmaksızın MR gibi pahalı yöntemlerin kullanılması gereksiz ve gereksiz olduğu kadar da mantıksızdır. Hastanın kliniğinin ortaya konulması bir çok hastalıkla ayırıcı tanısının yapılmasını sağlar.
· Boyun ağrısı olan bir hastanın en büyük korkusu boyun fıtığı olma düşüncesidir. Bu endişenin giderilmesinde muayene faydalı bir yöntemdir.
· Yapılan muayenede bulgular boyun fıtığını destekliyorsa; boyun fıtığını büyüklüğünün yerinin ve etkilerinin tespit edilmesi için MR planlaması uygundur. MR boyun fıtıklarının lokalizasyonlarının ,etkilerinin gösterilmesi için gerçekten doğrulayıcı bir tanı aracıdır.
· Boyun fıtığı tespit edildiğinde fıtığın büyüklüğüne,hastanın kliniğine,yaşina veya hastanın mevcut hastalıklarının durumuna göre tedavi yaklaşimı değişmektedir.
· Hastanın kliniğinde sadece ağrı olması, kuvvet kayıplarının olmaması ve fıtık büyüklüğünün sınırda olduğu olgularda Fizik tedavi programları,boyunluklar, ilaç tedavisi kullanılmaktadır.
· Boyun fıtığının sosyal yaşamı etkilediği durumlarda, kuvvet kayıplarının ortaya çiktigi durumlarda cerrahi kaçınılmaz hale gelir. Ve fıtığın alınması gereklidir.
· Boyun fıtığı cerrahisi sonucunda hastaların faydalanma oranı; ameliyata girmeden önceki kliniğine göre değişmekle beraber hastaların büyük çogunlugunda ileri derecede rahatlama olmaktadır.
· Fakat boyun fıtıklarında da bel fıtıklarında olduğu gibi her ameliyatta mevcut komplikasyonların var olduğu teorik anlamda felç olma riskinin var olduğu ancak pratik anlamda da bu riskin olduğu fakat çok nadir bir komplikasyon olduğu unutulmamalıdır.
· Boyun fıtıklarıda bel fıtıklarında olduğu gibi birden fazla bölgede olabilmektedir. Bu durumda yaklaşimın yapılacağı fıtık bölgesi hastanın kliniği sonucunda karar verilecek bir durumdur.
· Bazen boyun bölgesinde 2 veya daha fazla diskin kanal içine bombeleşmesi ve kanal çapini 1 cm nin altında olması durumlarına yol açabilirki bu duruma tıpta servikal dar kanal adı verilmektedir.Bu durumda bir kolda veya kollarda ortaya çikan yorgunluklar ortaya çikmakta ve kuvvet kayıpları oluşabilmektedir. Eğer kanal çapi 1 cm ve altında ise ve klinik mevcutsa ozaman yapılacak işlem cerahi tedavidir.
· Boyun fıtıklarından korunmak için düzenli boyun egzersizlerinin yapılması,duruş pozisyonlarına dikkat edilmesi ve boynun travmalardan korunması gerekmektedir.
· Boyun fıtık cerrahi sonrasında oluşmuş kuvvet kayıpları,uyuşukluk ve karıncalanma ameliyattan hemen sonra kaybolmayabilmektedir. Kuvvet kayıpları için ameliyat sonrasında uygulanacak fizik tedavi programları eski kuvvetin yerine gelmesini sağlayabilecektir. Uyuşukluk ve karıncalanma ise 6-12 ay sonra kaybolacaktır.
· Unutulmaması gereken boyun ağrılarına eğer kolda veya kollarda ağrı, uyuşukluk,karıncalanma ve kuvvet kayıpları eşlik ediyorsa boyun fıtığından şüphelenilmesi gerekliliğidir. Yine unutulmaması gereken bir şeyde tüm bu semptomlar olsada bu olaylara neden olan etmenin boyun fıtığı olmayabileceğinin bilinmesidir.